İSHAK PAŞA SARAYI’NIN TARİHİ

İshak Paşa Sarayı, Osmanlı Dönemi’nin son mimari eserlerinden. Topkapı Sarayı’ndan sonra yapılmış 18. yüzyılın en ünlü yapılarından birisidir. Dönemin izlerini taşıyan bu Külliye, içerisinde 116 oda, türbe, cami, surlar, iç ve dış avlular, divan ve harem salonları, koğuşlar ve zindanlar bulunmaktadır. Muazzam bir taş işçiliği olan saray, Selçuklu ve Osmanlı-Fars mimarisinin bir harmanı olarak inşa edilmiştir. Bazı kaynaklarda sarayın 99 yılda tamamlandığı söylenir. Doğu Anadolu’da ziyaret edilebilecek en zarif tarihi yapılardan biri olan İshak Paşa Sarayı’nın yapım sürecine, 1685 yılında başlanmıştır. Mimari özelliklerinden dolayı “Doğu’nun Topkapı Sarayı” yakıştırması yapılan sarayın inşa emrini Çıldıroğulları’ndan Çolak Abdi Paşa vermiştir. Fakat yapı kompleksinin tamamlanmış halini görmek, 1784 yılında II. İshak Paşa’ya nasip olmuştur. Saray, 14 farklı bölümden oluşmaktadır. Hatta içerisinde hamam, cami, türbe gibi bölümlerin bulunmasından dolayı çoğu kaynakta İshak Paşa Külliyesi adıyla anılıyor. Eğer türbeye girerseniz, Çolak Abdi Paşa ve II. İshak Paşa ile birlikte aynı soydan gelenlerin mezarlarını görebilirsiniz. 7.600 metrekarelik alanı kaplayan İshak Paşa Sarayı, Lale Devri’nde inşa edilmiş son büyük yapı olma özelliği taşımaktadır.

DÜNYADA KALORİFER SİSTEMİNİN BULUNDUĞU VE UYGULANDIĞI İLK YERDİR

Sarayın yapımını ilk başlatan Çolak Abdi Paşa’nın ömrü yetmediği için oğulları sarayı inşa etmeye devam etmiştir. Sekizinci oğlunun son dönemlerinde saray tamamlanmış fakat saltanat yönetimi nedeni ile saray en küçük oğul olan İshak Paşa’ya kalmıştır. Adını da bu paşadan alan saray, dünyada kalorifer sistemi bulunan ve uygulanan ilk yer olması nedeni ile önem arz ediyor. Osmanlı döneminde savaşlar sırasında da kullanılan İshak Paşa Sarayı, bir dönem Ruslar tarafından işgal ediliyor ve bu işgal sırasında som altından yapılan saray kapısı işgalle birlikte Moskova’ya götürülüyor. Günümüzde bu kapı Moskova’da bulunan bir müzede sergilenmektedir.

SARAYIN HİKAYESİ

Hikayeye göre paşanın kızı, Ağrı Dağı eteklerinde sürüsünü otlatan bir çobana aşık olmuş. Zaman içerisinde kızının gün boyunca bulunduğu yerden çobanı izlediği haberi paşanın kulağına gitmiş. Duyduklarına epey sinirlenen paşa, dağı görmenin imkansız olduğu bir yere saray yapılmasını istemiş. Ustalar, bölgeyi karış karış araştırmış. Sonra da buldukları en uygun noktaya sarayı inşa etmiş.

NASIL GİDİLİR?

İshak Paşa Sarayı, Ağrı’nın Doğubeyazıt ilçesinde bulunmaktadır. Ağrı’dan 100 km uzaklıkta bulunan ilçeye havalimanından kalkan otobüslerle gidebileceğiniz gibi, Iğdır havalimanını kullanarak daha kısa sürede Doğubeyazıt’a ulaşabilirsiniz. İshak Paşa Sarayı, Doğubayazıt’a yalnızca 7 kilometre uzaklıkta yer almaktadır. Kendi aracınızla seyahat etmeyi planlıyorsanız, Doğubeyazıt Kalesi yönünde ilerleyerek 15 dakikada saraya ulaşabilirsiniz. Alternatif olarak ilçe merkezinden kalkan dolmuşlara da binebilirsiniz. Iğdır – Doğubeyazıt arası 50 km olduğu için uçakla bu tarafa gelecekseniz, Iğdır ilinden ulaşmanız daha kolay olur.

Haber : Dilara Baydi

Kaynak: Haber Merkezi